Lễ cắm nêu cúng lúa là nghi lễ ko thể thiếu được trong cuộc sống thường ngày tâm linh của người M’nông nhằm mục đích cầu mong thần linh che chở & phù hộ cho lúa thấp, đc mùa, gia đình no ấm, niềm hạnh phúc. Lễ cắm nêu cúng lúa được ra mắt lúc lúa đã được làm cho cỏ, vun gốc hai lần.
Đại ý lời khấn: bây giờ ta báo cho hồn lúa, hồn kê, hồn bầu, hồn bí ta sẽ cắm nêu cúng lúa. các thần lúa, thần kê, thần đậu, thần mướp tới ngày đó những thần gọi nhau về ăn lợn, ăn gà, ăn vịt, uống rượu nhà ta. Mời các thần ở luôn nhà của mình. Khấn vái hẹn ngày mang những thần lúa ngừng, chủ rẫy khai mạc làm cho nêu cúng lúa.
Lễ cắm nêu cúng lúa
được tiến hành như sau: Buổi
sáng ngày
sẵn sàng cắm nêu cúng lúa, chủ rẫy
rời khỏi khu rẫy sẽ cúng lúa, lấy dây buộc túm phần lá của vài bụi lúa
& khấn
thông báo cho thần lúa biết ngày
làm lễ cắm nêu cúng lúa.
Lễ vật gồm: lợn, gà, vịt, rượu, hai cây nêu đã làm cho (một cây để cắm trước nhà, một cây cắm ở ko kể rẫy), cây cau rừng, cây lúa khô, củ bí kì nam (khắc thành mặt người). những con vật hiến sinh này đều đc buộc quanh cột nêu từ tối hôm trước cho đến sáng hôm sau.
Tối hôm đó
gia chủ khấn vái mời
các thần lúa, thần ngô, thần đậu, thần mướp, thần bầu bí
tới ăn lợn gà
và ở lại
nhà mình.
sáng hôm sau gia chủ giết các con vật hiến sinh này lấy tiết, mật, gan, tim và một con gà đem vào rẫy khiến cho lễ cúng. Chủ rẫy dựng một cây nêu ở bên trên rẫy và lấy tiết con vật hiến sinh bôi vào cây nêu, cầu xin thần lúa yên tâm ở lại mang rẫy gia đình ngôi nhà của mình. Rồi khấn: Ơi rừng núi tổ tiên, hỡi những thần: thần lúa, thần rừng, thần suối, thần rau. bây giờ mời các thần về đây cộng gia đình tôi ăn một giở cơm, gia đình tôi làm cho lễ cúng những thần, xin những thần phù hộ bảo vệ cho rẫy lúa mái ấm gia đình tôi được có lợi, đc trúng mùa, ngăn không cho con sâu, con chuột, con sóc ngoạm phá hoại rẫy lúa, vì vậy mái ấm gia đình tôi nghèo mong những thần thông cảm, với tiết ăn tiết, mang gan ăn gan, với rau ăn rau, có gà ăn gà, có vịt ăn vịt…. những thần hãy cùng gia đình tôi uống rượu phải. Hỡi những thần hãy về phía trên cộng ăn cơm cùng uống rượu phải cộng gia đình sở hữu bà con.
khi cúng rẫy hoàn thành, gia chủ chặt một số cây cau rừng đem đến cùng mang củ bí kì nam (tượng trưng cho thần giữ nhà) mang lại đặt trước nhà để xua đuổi ma quỷ. Người M’nông quan điểm rằng, củ bí kì nam sẽ giữ cho gió bão ko tràn qua rẫy, những thần xấu, thần ác ôn như thần Krăch, thần Ndu thấy củ bí kì nam cũng bắt buộc giảm thiểu xa, không vào phá rẫy.
Cúng bên trên rẫy xong, về nhà: gia chủ lấy tiết gà, vịt trét vào cây nêu ở nhà rồi khấn vái: hôm nay mời những thần sâu, thần mối về nhà uống rượu, ăn thịt, mong những thần sâu, thần mối ăn no uống say bảy tám ngày ngay tắp lự, ngủ thật say ba bốn tháng mới tỉnh, ko ra được rẫy để phá lúa. Bà vợ chủ rẫy hát cúng: Hỡi các thần hãy xua đuổi con chuột, con sóc, con heo rừng giảm thiểu xa ko vào rẫy phá lúa, phù hộ cho gia đình được mùa, gia đình tôi sẽ khiến lễ tạ ơn các thần.
tiếp nối người nhà cũng không quên mời khách đến chung vui mang gia đình, chúng ta cộng nhau gặp ca hát, nhấp những ché rượu nên phấn kích. Rồi mọi người khai mạc uống rượu, người trộn lúa giống lúc trỉa lúa được mời uống trước, tiếp tới gia chủ và bà con anh em trong bon buôn bản. đầy đủ người vừa uống rượu vừa đánh chiêng hát múa phấn kích cộng hòa quyện mang tiếng động hùng vĩ của núi rừng trầm bổng, loại âm hưởng của cuộc sống lao lực nơi núi rừng hoang sơ. hiện nay, người M’nông ở buôn bản Đắk Ngo (Tuy Đức) vẫn bảo trì nghi lễ này.
Trung tâm nuôi dạy trẻ khuyết tật –
Nhà May Mắn
Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site : https://maison-chance.org/shop
