Một điểm mạnh của trò chơi điện tử chính là khả năng phát triển sự tự nhận thức và khả năng tự đánh giá. Trong các trò chơi, đặc biệt là những trò chơi yêu cầu người chơi tự quản lý nhân vật hoặc đội nhóm của mình, người chơi phải liên tục tự xem xét và đánh giá các quyết định của mình. Việc này không chỉ giúp người chơi nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân mà còn giúp họ học cách điều chỉnh hành động và chiến lược sao cho phù hợp. Các trò chơi này giúp người chơi phát triển kỹ năng tự kiểm soát, khả năng tự đánh giá hành vi và điều chỉnh cách tiếp cận khi gặp phải vấn đề hoặc thất bại. Đây là một kỹ năng rất quan trọng trong cuộc sống, vì việc tự nhận thức và đánh giá bản thân giúp con người phát triển một cách toàn diện và không ngừng cải thiện mình. Thêm vào đó, việc chơi game cũng giúp người chơi học được cách đón nhận sự thay đổi, từ việc thay đổi chiến lược trong game đến thay đổi cách nhìn nhận vấn đề trong cuộc sống thực. Các trò chơi điện tử không chỉ giúp phát triển kỹ năng ra quyết định mà còn góp phần vào việc hình thành một con người biết tự điều chỉnh và phát triển bản thân.
Trò chơi điện tử không chỉ có thể cải thiện kỹ năng cá nhân mà còn giúp người chơi phát triển những phẩm chất tinh thần quan trọng như sự kiên nhẫn, sự chấp nhận thất bại và khả năng phục hồi. Trong các trò chơi, người chơi thường xuyên phải đối mặt với thất bại, từ việc bị thua trận, không hoàn thành nhiệm vụ đến việc không đạt được mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, điều quan trọng là người chơi học cách đối mặt với thất bại và tiếp tục thử lại thay vì bỏ cuộc. Trò chơi điện tử giúp người chơi phát triển khả năng phục hồi sau thất bại, đồng thời xây dựng tính kiên nhẫn và sự quyết tâm trong việc theo đuổi mục tiêu. Những phẩm chất này rất quan trọng trong cuộc sống thực, vì chúng giúp con người vượt qua những thử thách và khó khăn, từ công việc cho đến các vấn đề cá nhân. Khi người chơi học cách đối mặt với thất bại trong game và không từ bỏ, họ sẽ dễ dàng áp dụng bài học đó vào các tình huống thực tế, giúp họ phát triển mạnh mẽ và trưởng thành hơn.
Trò chơi điện tử còn đóng góp rất lớn vào việc phát triển kỹ năng quản lý thời gian của người chơi. Trong nhiều trò chơi, đặc biệt là các trò chơi chiến lược hoặc mô phỏng, người chơi cần phải quản lý thời gian một cách hiệu quả để hoàn thành các nhiệm vụ và đạt được mục tiêu trong trò chơi. Các trò chơi như Civilization, SimCity hay Animal Crossing yêu cầu người chơi phân bổ thời gian để làm việc, phát triển và hoàn thành các mục tiêu trong game. Điều này không chỉ giúp người chơi học cách lập kế hoạch và tổ chức thời gian một cách hợp lý mà còn giúp họ cải thiện khả năng làm việc hiệu quả trong môi trường thực tế. Việc chơi trò chơi điện tử có thể giúp người chơi nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của thời gian và cách thức sử dụng thời gian một cách hợp lý để đạt được các mục tiêu trong cuộc sống.