Mỗi độ thu về, bất chấp những con đường và đoạn đèo hiểm trở, cánh đồng hoa tam giác mạch trên những quả đồi tại Hà Giang vẫn đủ sức quyến rũ khách du lịch vượt hiểm trở để một lần được ngắm nhìn cảnh tượng thơ mộng bình yên này.
Mỗi khi tam giác mạch vào mùa, những nương hoa phủ một màu hồng phấn đã thu hút du khách từ mọi miền đất nước về chiêm ngưỡng. Hoa được trồng khắp các tỉnh Lào Cai, Cao Bằng, Hà Giang nhưng bạt ngàn và lộng lẫy nhất là Hà Giang với những vạt đồi ở Đồng Văn, Xín Mần, Hoàng Su Phì.
Đây là cây lương thực của bà con nghèo, trồng lấy hạt để làm thức ăn dự trữ cho những ngày giáp hạt, ủ men nấu rượu, hoặc làm thuốc Đông y còn thân cây làm thức ăn cho gia súc. Tam giác mạch thuộc họ đậu. Cánh hoa chụm lại thành hình chóp nón, có ba mặt tam giác giữ ở giữa là một hạt mạch quý. Tuy nhiên, do năng suất thấp hơn ngô và lúa, một sào ruộng có thể thu hoạch được hơn 20 kg hạt nên diện tích không được mở rộng nhiều.
Màu sắc của hoa biến đổi theo từng thời kỳ. Khi mới nở hoa có màu trắng tinh khiết, sau chuyển sang phớt hồng ánh tím và cuối cùng là đỏ sẫm. Giữa những hốc đá khô cằn, sự xuất hiện dịu dàng, bất ngờ của loài hoa mỏng manh mang nét đẹp dịu dàng khiến khách đường xa cảm thấy ấm lòng. Có khi hoa mọc thênh thanh trên sườn đồi, ruộng bậc thang; có lúc lại mạnh mẽ vươn lên từ khe đá tai mèo nhọn hoắc hoặc lấp ló bên hàng hiên trước nhà.
Dọc đường từ Xín Mần lên Hoàng Su Phì, trên đường vào Lũng Cú hay dưới chân đèo Mã Phì Lèng, khách lãng du đã bao lần bị hút hồn bởi vẻ đẹp tinh khiết hoa trong nắng sớm. Trong lớp sương thu thoắt ẩn thoắt hiện, những cánh hoa tam giác mạch đẹp bồng bềnh như cổ tích. Lúc sương tan, cả cánh đồng bừng lên sắc hồng thơ mộng. Hoa nở từng chùm, màu trắng xen lẫn hồng, đỏ sậm, tím… vươn mình đón ánh mặt trời. Màu hoa quyện với màu nắng tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy sức sống.
Vào những ngày chính vụ, dọc quốc lộ 4C hay còn gọi là con đường Hạnh Phúc bạn sẽ bắt gặp đông đảo đội ngũ nhiếp ảnh gia, dân phượt đổ về như trẩy hội. Có cả những cặp vợ chồng sắp cưới mang cả ê kíp lên để thực hiện một bộ ảnh để đời. Có những bạn trẻ đang lưu lại bức ảnh đẹp hay là hình ảnh một du khách đang cố gắng thu vào ống kính cánh đồng đẹp như mơ. Có những em nhỏ tinh nghịch kết những thành vòng hoa quấn quanh cổ, nụ cười giòn tan thả trong gió chiều. Có tiếng hát dịu ngọt đầu môi của một bà mẹ trẻ khi địu con băng qua đồng hoa.
Vài năm gần đây, khi đời sống bớt khó khăn, diện tích hoa cũng thu hẹp lại. Chính quyền địa phương đã cấp miễn phí giống hoa và phân bón cho người dân trồng quanh nhà để tạo nên một khung cảnh đẹp, sản phẩm du lịch đặc sắc cho du khách gần xa chiêm ngưỡng, chụp ảnh. Nếu có dịp lên Đông Bắc mùa này, bạn đừng bỏ qua cơ hội chụp những tấm ảnh ấn tượng cùng loài hoa độc đáo này, để yêu quý từng tấc đất quê hương, để cảm nhận Tổ quốc mình tươi đẹp biết bao!
