Cách Hà Nội chỉ khoảng 120km, Vườn quốc gia Xuân Sơn như mời gọi dân du lịch bụi, ưa thám hiểm bởi cái “danh là một trong số 15 vườn quốc gia lớn nhất Việt Nam, nơi có môi trường sạch sẽ, mát mẻ, nhiệt độ trung bình năm từ 22-23 độ C. Và lý thú hơn nữa là một ngày ở đây có đủ tiết trời của 4 mùa: buổi sáng mát mẻ của mùa Xuân, buổi trưa ấm áp của mùa Hè, buổi chiều hiu hiu như mùa Thu, buổi tối trời se lạnh đặc trưng của mùa Đông.
Từ Hà nội đi qua Sơn tây theo đường 32 tới Thanh Sơn, chạy tiếp tới ngã ba có cái cầu đi Phú Thọ thì trước cầu rẽ trái là lối đi Cổ Tiết, chạy theo đường QL xuyên qua khu rừng trồng phi lao và cả chè bạn sẽ nhìn thấy biển chỉ đường tới “Vườn Quốc Gia Xuân Sơn”. Nếu đi xe máy, bạn có thể len lỏi trong những con đường nhỏ để thâm nhập sâu vào rừng. Rồi nếu không kìm được cái khát khao được khám phá, được tự mình mò mẫm trong rừng xanh thì hãy tìm nơi gửi xe để rồi bắt đầu một cuộc trekking kỳ thú. Tuy nhiên, nếu đã có ý định sống trong rừng thì hành trang theo mình cũng cần đẩy đủ để sẵn sàng hoang dại một vài ngày và chớ quên những dụng cụ phòng thân cũng như đồ sơ cứu cần thiết.
Bên cạnh sự đa dạng về hệ sinh thái, Vườn quốc gia Xuân Sơn còn cuốn hút với hệ thống suối thác, từ những con suối hiền hòa, những thác nước nhỏ cho đến những đèo dốc núi cao với những con thác bạc đổ nước trắng xóa. Dân du lịch còn truyền nhau sự kỳ bí của khu rừng quý sau những chuyến thám hiểm 16 hang động đá với thạch nhũ đẹp rủ xuống thành muôn hình kỳ lạ. Động Tiên là một hang ngầm trong lòng núi đá cẩm thạch dài 10km. Trong hang có đường thông gió lên thẳng đỉnh núi, làm cho không khí trong lành mát dịu. Hồ nước có nhiều loài cá lạ hấp dẫn. Các hang Thổ Thần, hang Na, thác nước Lưng Trời cũng có sức quyến rũ du khách với vẻ đẹp kỳ vĩ.
Rải rác quanh vườn quốc gia là các bản người Mường, người Dao vẫn còn nguyên văn hoá cổ truyền. Đa, nên bạn cũng dễ dàng xin được “home stay” tại các gia đình bản địa để trải nghiệm đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân tộc như đan lát đồ dùng, dệt thổ cẩm, hay những buổi sinh hoạt văn hóa như đâm đuống, múa xòe, thưởng thức những món ăn miền sơn cước….
Cứ mỗi bước khám phá vườn quốc gia, lại là những cảm giác đầy lý thú khi được thoả chí tưởng tượng, cảm nhận và trải nghiệm những hấp dẫn núi rừng, hang sâu, dễ khiến những bước chân lữ hành phải chùn lại, nghiêng mình trước vẻ đẹp mà tạo hoá đã dành tặng Xuân Sơn.